Skip to main content

Posts

Showing posts from May, 2015

Lesið við oyrunum

Ljóðbókin hevur vunnið hevd og marknaðurin hevur verið vaksandi uttanlands í fleiri ár. Føroyska ljóðbókin hevur tað ikki gott, tíverri. Eitt álit er júst gjørt, so vón er fyri framan, men tað krevur politiska raðfesting. Hví eru ljóðbøkur góðar fyri børn og ung? Børn elska at hoyra søgur, og alra best er, um ein vaksin lesir upp fyri teimum, tá kann tann vaksni útdýpa og greiða frá orðum og hendingum børnini ikki skilja. Ljóðbøkur hava tann fyrimun, at barnið fær søgu, hóast tey vaksnu ikki hava tíð, og so ofta tað ynskir. Hvørja ferð barnið hoyrir søguna, fær tað størri innlit í, hvat søgan snýr seg um, og tey ókendu orðini byrja at geva meining og hendingarnar gerast týðuligari. Á hendan hátt, fær barnið eitt nógv størri orðfeingi á føroyskum og fær innlit í ymisk evni, onnur menniskju, størri vitan og áhuga og innlit í bókmentir, sum tað annars ikki hevði fingið. Við størri orðfeingi og breiðari almennari vitan verður lesiførleikin eisini mentur. Walkmaðurin er farin tíð! Í

frá 36 til 52 í einum

Síðani 2002 hava danir haft 52 vikur barsilsfarloyvi. Vit hava enn bert 36 vikur + 4 vikur áðrenn barsil, og má hettar koma uppá sama støði sum grannalondini, sum skjótast.  Hendan greinin vísir hvussu gongdin hevur verið í Danmark síðan fyrst í 1900 tá kvinnurnar sluppu at verða heima í 4 vikur við nýfødda barninum. Í 90'inum varð barsilsfarloyvið komin upp á 26 vikur, og gjørdi so eitt stórt lop, í einum, upp í 52 vikur í 2002.   Tí er einki til hindurs fyri, at leingja okkara barsilsfarloyvið úr 38 vikum upp í 52 vikur beinanvegin, í einum!  http://forside.kvinfo.dk/…/barsel-o…/barselorlovens-historie

Barsilsskipanin straffar tøtt børn.

  Tosaði við eina mammu í gjár, sum nýtir sín rætt, at hava barnið heima í eitt ár, hóast hon bert fær útgjald í 36 vikur frá Barsilsskipanini.  Hon kemur tí onga inntøku at hava í uml. 3 mánaðar. Maðurin og hon ynskja at fáa nr. 2 barn skjótt.  Trupulleikin er, at um hon eigur eitt barn áðrenn august næsta ár tvs. áðrenn hon hevur rindað inn til barsil í fullar 12 mánaðar, so kemur hennara barsilsútgjald at verða lægri við øðrum barninum.  Tí barsil verður útroknað eftir miðal inntøku seinastu 12 mánaðarnar - Tað er sera vanligt at eiga tvey tøtt børn, og ein kann spyrja, um hettar er rímiligt, at hava rætt til 12 mdr. barsil og allíkavæl skula missa pengar bæði við tí fyrsta og tí næsta barninum? Vit sum samfelag eru treytaði av høgum burðartalið, men skipanin, sum er til fyri at búskaparliga tryggja familjurnar við barnsburð virkar ikki nóg væl í summum førum. Tað er mítt ynski, at foreldur skula sleppa at verða heima hjá barninum til tað er eitt ár, og at barsilsskipanin tekur hædd